1. Elemente van kreatiwiteit
2. Verbeelding
“You can’t depend on your judgment when your imagination is out of focus.” (Mark Twain)
3. Toepassing
3.1 Integreer die kreatiewe proses in die onderrig van kreatiewe skryf
- Voorbereiding: raak volledig deel van die probleem, stimuleer nuuskierigheid (inspirasie), eksplorasie van al die moontlike elemente
- Inkubasie: gee geleentheid dat idees in onderbewuste kan broei – gewoonlik d.m.v. stilte, musiek, fisiese aktiwiteite (swem, stort, stap, draf, skottelgoed was)
- Aha-moment: wanneer die stukke van die legkaart inmekaar pas, insig in die oplossing
- Evaluering: toets emosioneel en a.h.v. kriteria in die veld
- Uitbreiding: harde werk om te voltooi (perspirasie)
3.2 Stimuleer verbeelding
- Luister na interessante woorde; maak ‘n beeld daarvan;
- Luister na woordprentjies en maak ‘n beeld daarvan;
- Luister na klankprente in ‘n gedig; gee dit in beeld weer;
- Teken ‘n prent om gedig te illustreer;
- Watter kleur(e) sal jy kies vir die prente wat jy geskep het?
- Vergelyk gedigte van verskillende digters oor dieselfde onderwerp;
- Nooi digters om oor hulle werk met die kinders te kom gesels;
- Luister na opnames van gedigte deur goeie kunstenaars;
- Skryf musiek vir sommige gedigte;
- Gedigte-parade: laat die kinders aantrek volgens ‘n gedigkarakter.
3.3 Skep ‘n Wordle-gedig
• Skryf al die woorde neer wat jy wil gebruik en voeg dit in op die volgende webtuiste http://wordle.net/create (sorg dat JAVA eers gelaai is);
• Gebruik ‘n ander leerder se Wordle-gedig en skryf jou eie Woordemoes-gedigte met hierdie woorde.
Voorbeeld van ‘n Wordle Woordemoes:
3.4 Kies een van die boomprente (versameling 1 of versameling 2) sonder om rasioneel daaroor te dink (maak m.a.w. ‘n intuïtiewe keuse).
Gebruik nou jou prent van die boom van jou keuse om ‘n dagboekinskrywing te maak oor die groei en ontwikkeling van jou kreatiwiteit.
Let op die wortels (latente eienskappe), die stam en boombas (prosesse waaraan jy blootgestel is) en die takke en blare of blomme (jou produkte wat jy reeds gelewer het).
Skryf dan ‘n haiku wat hiermee verband hou.
4. Stories met verbeelding
4.1 Fantasieverhale, sprokies en wetenskapfiksie is stories met verbeelde werklikhede, verbeelde karakters, in ‘n verbeelde tyd
4.2 Kyk na kenmerke en voorbeelde van verhale waarin fantasie ‘n rol speel.
4.3 Ontleed hierdie soort stories om agter te kom wat die styl-elemente daarvan is.
4.4 Kyk hier wat sê kenners van wetenskapfiksie en na wenke vir die skryf van wetenskapfiksie.
4.5 Gee vir leerders allerlei miniatuur-items (dalk speelgoed, huisies, voertuie, mense, klippe, getalle, letters, diere, alledaagse huisitems soos teesakkies, suiker, ‘n bril, ens.) in ‘n interessante houer wat hulle nuuskierig maak.
Of laat hulle ‘n paar items kies uit ‘n versameling. Laat hulle daarvan nuwe stories skep.
4.6 Onthou die volgende (moontlike) elemente van struktuur van die gebeure in stories:
• Paradystoestand
• Probleem
• Pogings om probleem op te los
- planne en puzzles (raaisels)
- paaie en ompaaie
- penaries, petaljes
- proeftydperk waarin die hoofkarakter getoets word
• oPlossing
• Prys vir die oorwinning/oorwinnaar
5. Kyk wat sê die beleidsdokumente oor kreatiwiteit, verbeelding en kreatiewe skryf.
Imagination (Samuel Taylor Coleridge)
What if you slept …
What if you slept
And what if
In your sleep
You dreamed
And what if
In your dream
You went to heaven
And there plucked a strange and beautiful flower
And what if
When you awoke
You had that flower in you hand
Ah, what then?
‘n WENOPSTEL vanaf Facebook
Die klas moes ‘n opstel skryf met vier elemente: Godsdiens, koninklikheid, seksualiteit en misterie. Dit moes so kort moontlik wees.
Die wenner was:
“Goeie Vader,” het die koningin gesê. “Ek is swanger. Ek wonder wie het dit gedoen?”
Dié student het ‘n A++ gekry.
Dit lyk of die oorsprong van hierdie storie hier te vinde is: http://www.writersdock.com/2011/11/26/worlds-shortest-stories/
Pa
Wortels Afrikaans
skryf, poësie, TT Cloete
breinkanker, fluit-fluit…
Dankie vir jou kosbare haiku, Marian
Children need family
To be taken care of
Grow responsible
I sense your compassion for children in this haiku
My life experience is something I would not want any child to go through, thus why I love children and I always want them to be treated as special, not spoiled but know that they have rights too. Most of the children are abandoned by their own flesh and blood and even a pair of shoes to some of them is a luxury.
I agree with you, Jo! Your sensitivity and your passion for children shine through in this haiku.
Verkennende reis:
woordkuns, ‘n fondasie vir
verbeelding, drome…
Ek raak bewus van jou verwondering oor kreatiwiteit d.m.v. hierdie haiku
Ek word bewus van hoe slim jy jou woorde gebruik. Mens kan sien jou hele lewe lê nog voor jou… Dis so opwindend!
Kreatiwiteit
donker, sukkelend, alleen
misterieus
Dit voel of ek saam met jou haiku ingetrek word na die wonderlike misterie van die kreatiewe proses
Pantoen
‘n warm siel
die dieper self kruip weg
lief vir musiek
op die oppervlak verstrooid
die dieper self kruip weg
maar dis bedrieglik
op die oppervlak verstrooid
ek weet altyd waarheen ek op pad is
die dieper self kruip weg
lief vir musiek
op die oppervlak verstrooid
‘n warm siel
Ek hou van jou kragtige gebruik van woorde. Dit word al hoe makliker hoe meer mens dit doen!!
Dit is vir my moeilik om oor my eie skeppings te gesels omdat dit so diep persoonlik is.